---

Lexicon Januale

---

PAG. XXX (GoogleBooks scan NOT yet available)

---

Scribae: EMillner, RGibbons, [nomen adde]

Status: RG, Jan. 2012: Corrected spelling errors in the transcript and replaced dashes with the capitalized roots.

---

 

LITERA: V

Incipientia a Vau consona.

 

1. VACat suppellectile (vacua est a VAC) domus pauperis. Non VACat tibi puer VACare studiis? optima VACatio est, ut mens VACua seu VACuitas mentis, expleatur sapientiâ. Si opplere se vult rebus superVACuis (superVACaneis) eVACuanda est virgis.

 

2. VACCa (VACCula) bos faemIna : unde VACCinum lac.

 

3. Vaccinia, myrtilli baccae.

 

4. VACERRa, sepimentum qvodvis : VACERRosus (mente captus) includendus VACERRae.

 

5. VACILLat vento bacillus, non firmiter terrae infixus : cui similis est VACILLatio mentis.

 

Vacuus, v. Vacare. Vadare, v. Vadere, Vadari, v. Vas vadis.

 

6. VADit (facit iter) Exercitus, ut perVADat ad hostem, et illum propere inVADat, vel undiqve circumVADat, ut ne qvis eVADat, ille vero eVADat victor. Ideo superVADit montes, et fluminum VADa, seu flumina VADosa, si VADari possunt.

 

7. Vae, vox dolentis, et minantis.

 

8. VAFer (callidus) agit VAFre : miraqve VAFritie aliqvando VAFramentum excogitat, qvod sufficit intervertendis magnis moliminibus.

 

9. VAGantur (vacue huc illuc aguntur) qvidam homines VAGi (VAGabundi) inutili VAGatione : inqve morem eVAGantis fluvii diVAGantur huc illuc, De qvibusdam talibus perVAGata est fama.

 

10. VAGINa tegit gladium : qvi eVAGINatus terret.

 

11. VAGit infans, et obVAGit matri, dum opem poscit VAGitu. Lepus VAGit dum capitur.

 

12. Vah, rem miram.

 

13. VALere (esse integris viribus) et VALetudo primarium bonum in vita : inVALetudo primarium impedimentum. Non omnes tamen VALentes etiam sunt VALidi, VALenterqve operari possunt : inVALentia debilitat qvosdam, ad qvam sensim tollendam VALet labor. Qvanti VALet liber hic? an aeqviVALet alteri? estne VALore eodem? an illi praeVALet? VALetudinarius (VALetudine afflicta) eat in VALetudinarium : ubi varii morbi curantur. Sed cum incipiet reVALescere, adhuc inVALidus caute agat ut VALescat, (et inVALescat) sensim, donec penitus conVALescat. Tu VALde solicitus esto, ut eruditio et Virtus in te eVALescat! Atqve VALe.

 

14. Valgus, praecassis pedibus.

 

Validus, v. Valere.

 

15. VALLis (vel VALLes; VALLecula VALLicula) planities inter duos montes decurrens : ConVALLis undiqve montibus circumdata.

 

16. VALLum, munimentum ex aggesta terra cui insuper adduntur VALLi (h. pali humi defixi) per certa interVALLa. Apud Romanos si qvis bene VALLatam (obVALLatam) civitatem primus conscendit, donabatur VALLari corona.

 

17. VALVae (-arum) fores bipatentes : unde biVALVis pulmo : et VALVulus fabae loculamentum.

 

18. Vanellus. avis cirrata.

 

19. VANNus (f.) est ventilabrum, qvô eVANNamus avenam.

 

20. VANus (vacuus usu labor VANescit) et gaudium innixum VANitati, qvia est eVANidum, eVANescit. Tu igitur nihil age in VANum.

 

21. VAPor (halitus rei humidus) venit e locis VAPidis, qvae VAPorant ultro : in VAPorario (um i., balneum) excitatur igne. VAPpa est vinum, cujus vitus eVAPoravit, hoc est VAPoratione periit.

 

22. Vapulare, verberari.

 

23. VARIa verba (i. multiformia) reqviruntur, et flexa VARIe, ad exprimendam VARIetatem rerum. Tu igitur VARIare sermonem disce. Morbus VARIolorum infestat infantes.

 

24. Varix, (icis m. f.) vena cruore plena.

 

25. VARus Venator (habens crura deorsum diducta) potest qvidem retia erigere super VARas (seu VARos: perticas furcillatas) : si tamen ea nescit recte diVARcare, et obVARicare feris, praeVARicatur. In judicio praeVARcator dicitur, qvi colludit cum adversario.

 

26. Vas (vadis m.) est sponsor in causa capitali, qvem VADatur Iudex, i. obstringit VADimonio: et tunc VADatus vadit.

 

27. Vas (vasis n. plur. a.) receptaculum portatile cujuscunqve rei. VASarium (vasorum supellex) conficit VAScularius : conVASat autem qvi migrare parat.

 

28. Vasallus (s. a. v.) cliens, alienorum bonorum possessor.

 

29. VASTae fiunt (desertae) regiones, etiam VASTissimae (i. amplissimae) si permittantur bello VASTari a VASTatoribus. Qvali VASTatione in tetram VASTitatem (VASTitudinem) venerunt tot Regna, VASTe deVASTata (eVASTata perVASTata).

 

30. VATes praedicens futura, VATicinatur. Finis autem VATiciniorum est, ut praemoniti oremus.

 

31. VATius (et VATrax et VATricosus) pedibus medio extortis.

 

Ve, conjunctio, v. Vel.

 

32. Ve, adjectio, aut minuit, aut negat. V. in Cor, Grandis, Jovis, Pallidus, Sanus.

 

Vectigal, v. Vehere.

 

33. VECTis, palus qvo aliqvid tollit VECTiarius.

 

34. VEGETus animus (qvi bene viget) VEGETat totum corpus. Res VEGETabiles accipiunt VEGETationem suam a ventis.

 

Vehemens, v. Mens.

 

35. VEhit, qvi sublime portat ; VEhitur qvi portatur. seu id fiat VEctario Eqvo, seu VEctoria Navi, seu alio VEctabulo, facit VEctor. Maximum VEhiculum terrestre Plaustrum est, qvo VEhes [vehis] faeni, aut VEhes vini VEctatur. Qvi facit VEcturam, qvaerit VEcturam : qvia et ipse solvit VEctigal, cum deVEhit merces VEctigales. Usus VEctionum varius est, in adVEhendis, conVEhendis, inVEhendis, et reVEhendis necessariis : aVEhendis autem, seu eVEhendis, alioqve transVEhendis non necessariis. Qui circumVEhuntur Navibus, debent proVEhi (subVEhi) e portu, superVEhi abyssum, praeterVEhi insulas, donec perVEhantur qvo tendunt. Qvi res subVEctant terra, habent difficultates per loca proVEcta, conVExa aut deVExa. Sed oratione inVEhi in alios, praesertim aetate proVEctos, non laudatur : orationes inVEctivae produnt VEhementiam animi.

 

36. Vel, conjunctio disjunctiva (N. cum postponitur amittit) adverbium permissivum, sic.

Mane, vel abi : vel hoc elige, vel illud. Hoc illudve elige. Non credis? Abi vel statim.

 

37. VELamus (occultamus involvendo) VELo, qvod volumus esse praeVELatum. Sed Conscientia non reperit VELamen, qvô adVELet (conVELet) facinora sua : deVELabuntur  omnia. Nautae expandunt VELa funibus VELaribus, et VELificant.

 

38. VELes (-itis miles levi armatura) VELitaribus armis VELitatur, lacessens VELitatione hostem ad pugnam.

 

39. Velle bonum, Nolle (non velle) malum Malleqve (magis velle) melius, sapientis est; plena volentia vult subesse voluntati Dei, sicut volones hoc est voluntarii milites, pugnant voluntarie pro dominis suis. Non vis? volens nolens (velis nolis) debebis. Benevolus (vel Benevolens) agens benevole meretur Benevolentiam; malevolus Malevolentiam.

 

40. VELLere solet (radicitus exuere) runcator zizania : sive conVELLendo et eVELLendo omnia noxia; sive interVELLendo saltem magis noxia. Legutus aVELLit ab arbore poma, aut deVELLit cum termite. Chirurgus reVELLit crines vulsella (volsella) qvae vulsura non sine dolore fit. Ventus autem conVELLit aedificia, diVELLit trabeationes, perVELLitque    omnia. Convulsio membrorum Vellicat corpus molesta Vellicatione.

 

41. VELLus (eris n.) lana ex ove vulsa, conglobata.

 

42. VELOx (utens celeritate) tabellarius currit VELOciter : nec tamen superat VELOcitate praeVELOcem eqvum.

 

Velum v. Velare. Velut, v. Ut.

 

43. VENa secatur valetudinis causa : vulnus in interVENio (um) sanatur facile : VENulae sunt in folio VENoso. Per VENas sylvae (h. e. meatus) VENatur VENator feras : instructus VENabulo, et VENaticis canibus, VENatoriisqve retibus, saepe tamen irrito VENatu: sicut et qvi scrutantur VENas metallicas.

 

Venalis Vendere, Vendicare, v. Venum. Venari, v. Vena.

 

44. VENEnum, et medicinas VENEnatas (exitiosas) parat VENEnarius : VENEnosa a. Vipera morsu VENEnat. VENEficus et VENEfica exercent VENEficiam.

 

45. VENERari debes (ob amorem colore [sic; probably an error in the original for colere]) Viros VENERabiles VENERanter debita VENERatione : imo et VENERabundus deVENERari.

 

46. Venetus color, subcaeruleus.

 

47. VENiam habes (i.) abeundi? abi bona cum VENia. VENiam petis culpae? dabitur si culpa est VENialis.

 

Venire, pro Venale esse, v. Venum.

 

48. VENire (accedere) ad amicum aliqvando, gratum est : VENtitare singulis horis odiosum. AdVENa in Civitate est qvi aliunde adVENit solus : conVENae conVENiunt e diversis locis, aliiqve alios anteVENiunt (praeVENiunt). Grati adVENtores excipiuntur adVENtoria coena. AdVENtitia [adventicia] bona obVENiunt aliqvando fortuito interVENtu. Convenire amicum, aut convenire plures in unum, et convenire super aliqva re amice, convenit legibus amicitiae. Hosti autem conveniens est contravenire, eumqve convenienter circumvenire. Sed deVENientibus in angustias foederatis non subVENire, disconVENit conVENtioni foederis, talisque inconVENientia male eVENit sociis. Non in conVENienter hic te monebo qvaedam. AdVENtus amici gratus tibi sit, praesertim si reVENit e periculo. ConVENtus sacros ama, ConVENticula malorum fuge : Si superVENis litigantibus, interVENire non gravator. Si qvid amissum inVENisti, redde illi cujus est : si qvid novum inVENisti ne insolesce ob inVENtionem,  nec te esse inVENtorem jacta : nam alius adinVENiet aliqvid melius : omnia inVENta hunc habent eVENtum. ProVENtus tuos, qvi tibi quotannis proVENiunt, inscribe in inVENtario  . Ecce, perVENimus hic qvoqve ad finem.

 

49. VENTer (ris) est receptaculum alimentorum, qvae coqvuntur in VENTriculo [habet et Cor Cerebrumqve suos VENTriculos]. VENTrosis (v. VENTriosis) opus est VENTrali, hoc est praecinctorio.

 

50. VENTus flat in qvibusdam VENTosis locis semper : VENTulum excitamus flabello. Ventilat Ventilator frumentum trituratum Ventilabro, ut eventilet paleas.

 

51. VENum it, (seu Venit) qvicqvid VENundatur, ut onmis merx VENalis (VENalitia [VENalicia] VENdibilis). Qvi rem VENdit, VENditat eam qvomodo potest : qvi emit, VENdicat sibi. Pater familias non debet esse emax, sed VENdax : ut qvicqvid supra usum sibi est, diVENdat, emtpum etiam sine usu reVENdat.

 

52. VENus (-eris f.) in Coelo, VENusta stella est; VENeres gestuum conciliant actionibus VENustatem : VENus inter deas figmentum est : VENus lasciva, et vita VENerea sunt inVENusta, deVENustantes hominem in conspectu Dei.

 

53. VEPRes (spinae) crescunt in VEPReto.

 

54. VER, seu tempus VERnum facit, ut omnia VERnent (h. e. vireant) : VERno etiam VERnix (est gummi Iuniperi) colligitur. VERvactum est arvum actum VERnali tempore, ut qviescat ad autumnum. Septem-ber October November December menses sunt (septimus, octavus, nonus, decimus, a Vere.)

 

Verax v. Verus.

 

55. Verber est fustis rudior, qvo VERBERamus VERBERonem : ut qvi non curat verba, curet VERBERa. Sed transVERBERare illum, aut ad mortem usqve deVERBERare (vel conVERBERare) vel diVERBERare illi membra fas non est. Pellio dum adVERBERat pelles, eVERBERat tineas.

 

56. VERBum parvum, VERBulum est : VERBosa oratio sapientem non decet, tametsi ornamenta VERBalia, adVERBia, diVERBia, et proVERBia, suum locum habent.

 

57. VEREDus, eqvus meritorius publicus, qvo VEREDarius currit celeriter.

 

58. VERetur (observat et metuit) puer VERecundus omnes VERendas personas: qvae VERecundia laudabilis est. InVERecundus neminem VERecundatur. Tu reVERere  omnes reVERenter : inprimis ReVERendos spirituales, cum se digne reVERentia sua gerunt.

 

59. VERGit Sol ad occasum, a meridie.

 

60. VERMes in ventre VERMinosi excitant VERMina (seu VERMinationem) : VERMiculi sub cortice Arboris faciunt eam VERMiculosam.

 

61. VERNa (natus domi servus, vel -a) adhibetur ad opera VERNacula (domestica) loqviturqve lingva VERNacula : qvaerens placere VERNili blanditie sua VERNiliter (seu vernaliter).

 

Vernix, et Vernus, v. Ver, Vero, v. Verum.

 

62. Verpus, medius in manu digitus.

 

63. Verrere 1 trahere. 2 scopis purgare. Piscator VERRit per aqvas VERRiculum (rete majus) : Converritor VERRit scopis Domum, aut VERRiculo e (VERRiculo) [Seems to be a problem in the text here] vestes. Stabularius ut habeat stabulum versum, conVERRat fimum : et eVERRat qvo die.

 

64. VERRes, porcus non castratus : caro VERRina dura est.

 

65. VERRUCas habet (tubercula dura cutis) VERRUCosus.

 

66. VERRUNCare, antiqvis Vertere : hinc AVERRUNCare, avertere.

 

67. Vertagus, Canis venaticus velox.

 

68. VERtere, est situm rei mutare : qvomodo Nautae VERtunt VERsabilia vela, ope VERsoriae, varia sura [the text is unclear, but probably 'versura' is meant], cum opus est VERsare Navem : praesertim cum VERsantur in periculo a VERticibus (seu vorticibus) ventorum, aut VERticibus aqvarum, in locis VERticosis.Tum enim conVERtunt VERsatilem navem, qvam celeri possunt VERtigine, VERsus locum ubi tutum est, Navisqve recte VERsa effugit periculum. Sed oportet Nautas esse latos [the text is unclear, perhaps 'versatos' is meant], qvi sciant in tali casu VERsari : neqve patiantur VERtiginem, cum se vident, a VERsabundo turbine circumVERti, et metus eVERsionis, aut subVERsionis est. Reqviritur etiam, ut sint VERsuti corpore, et VERsuti animo, ad inveniendum VERsute consilium. Sic alibi: qvi aVERtere vult periculum [qvanqvam praestat anteVERtere (seu praeVERtere)] adVERtat animum, seu animadVERtat in omnia, ut conVERtat in usum suum qvicqvid potest. Raro se obVERtit nobis infelicitas sic, qvin obVERsa qvoqvo, ostendat remedia, etiam diVERsa, qvae diVERsimode adhiberi possunt : Qva diVERsitate mediorum si uti scit vir prudens, invenit rerum conVERsionem (inVERsionem). Qvum qvis in itinere declinat aliqvid, diVERtita via : qvum se vult reficere, diVERtit in diVERsorium, acceptus diVERsor, si ante qvoqve ibi diVERsari consvevit. Qvi festinat in via, non deflectit ad diVERticula: et cavet, ne illum transVERtant viae transVERsae, aut divortia, viarum : (sed divortia conjugum pejora sunt). Ut singuli VERsus scribantur singulis VERsiculis, bonum inventum est. Qvi est aVERso animo in aliqvem, aVERsatur illum, et fugit conVERsationem ejus : aut sibi adVERsantur, et inter se controVERsantur: orta vero controVERsia, de re controVERsa non desinunt controVERtere etiam absentes. Nam AdVERsator nactus adVERsarium, consignat adVERsus illum in adVERsariis suis qvicqvid potest, ut obVERsentur oculis suis, qvaecunqve serviunt eVERtendo illi, aut interVERtendis commodis ejus. Qvinimo adVERsitas illa saepe mentem ejus perVERtit, ut perVERse agat cum proximo, conVERtatqve omina ejus in sensum perVERsum : sed in talem perVERsitatem adVERtendum (animadVERtendum) est, ut reVERtatur in gratiam cum proximo. Adde: VERtebra est in dorso : VERticulum (VERticillum) apud netricem. VERticale punctum in Coelo : VERtumnus inconstans est, etc.

 

Composita ex Versus, erga.

SEORSim (-um) recensebo quaedam. Si qvaeris, Qvorsum ire debeas : intelliges, si respondebitur, Horsum vel istorsum : Antrorsum (Prorsum) vel retrorsum (us) ; Sursum vel deorsum ; Dextrorsum (us) vel sinistrorsum (laevorsus;) Introrsum vel extrorsum. At si dicit, Aliorsum (alioversum) vel prorsum rursum, parum te informat.

 

69. VERu (VERuculum) versando assamus carnem : VERutum est hasta cuspidata.

 

70. Verum progrediamur. Ego vero malim respirare : enimvero lassus sum. Nec vero solus ego, alii qvoqve. Qvasivero nesciam te ignavum esse. Verumtamen (Verumenimvero) pergamus.

 

71. VERus amicus (non falsus) demonstrat VERe VERitatem amicitiae, amore VERo (non fucato): estqve VERax, loqvitur de amico VERaciter: Ita est re VERa.

 

Vervactum, v. Ver.

 

72. VERVex (aries castratus) dat carnem VERVecinam.

 

Vesanus v. Sanus.

 

73. VESCimur lubenter rebus VESCis (ad cibum aptis) si non veniant ab animali VESCo (VESCulo, macilento.)

 

74. VESICa, bulla membranacea, VESICa urinaria: destillatoria.

 

75. Vespa, insectum volatile.

 

76. VESPer (et VESPerus et VESPera) ultima pars diei, prima noctis. Non semper VESPere (vel VESPeri) VESPerus seu VESPerugo stella, conspicitur : semper autem postqvam Sol in plaga VESPerali occidit, incipit VESPerare (adVESPerare vel inVESPerascere) caligoqve VESPera (VESPertina) prodit, et VESPertilio aestate provolat.

 

77. Vespillo cadaverum (vesperi) exportator.

 

78. VESTa, Terra; Terrae Dea gentilibus : cui sacratae virgines fuerunt VESTales.

 

Vester, v. Vos.

 

79. VESTIBULum, locus ante januam domus.

 

80. VESTIGium, pedis signum; per qvae VESTIGat (inVESTIGat) feras VESTIGator, ut perVESTIGet (et eVESTIGet.)

 

81. VESTis tegit corpus nostrum : VESTimenta jacent in arca VESTiaria divitis : VESTitum peculiarem habet qvaelibet fere gens, dum se aliter VESTit (conVESTit) qvam aliae. InVESTis puer nondum circumVESTitur : Viator a latronibus deVESTitur : VESTispicus in balneo est. InVESTitura fit honoris causa, qvam qvis pallio novae dignitatis superVESTitur.

 

82. VETat, qvi dictis prohibet, ne qvid fiat : Tu res a Deo VETitas cave.

 

Veteranus, Veterator, Veternus, v. Vetus.

 

83. VETERINum jumentum (vecturae idoneum) si aegrotat, curatur a VETERINario medicina VETERINaria.

 

84. Vetus (g. o.) multae aetatis : de homine et rebus dicitur, Ut

VETERes calceos, aliaqve VETERamenta, reficit VETERamentarius. Milites VETERani plerumqve sunt vetuli et VETERatores, gnari alios deludere VETERatoriis insidiis, VETERatorie. Qvos vetustescere in neqvitiis, et esse inVETERatos ad malum, opinio inVETERavit. VETUlae solent narrare VETUstas fabulas : et qvia VETUstas infirmat omnia, affliguntur VETERNo, VETERNosaeqve moriuntur.

 

85. VEXare (ludificare) jucundum, VEXari molestum est : sed VEXatio dat intellectum. VEXatores tamen aliorsum diVEXabuntur et ipsi : qvanto plus conVEXant alios.

 

86. VEXILLum praefert VEXILLator VEXILLationi suae.

 

87. VIa (q. veha) est, qva Currus eunt : stellulae in coelo faciunt VIam lacteam : de VIis publicis sunt leges VIariae. Si VIator habet ante se VIam longam, instruat se VIatico et suppellectile VIatoria. Caveat loca deVIa ne deVIet : multo magis aVIa (inVIa), ut et imperVIa. Sylva perVIa non seducet, si habebit ducem praeVIum. In biVIo interroget obVIos (qvi veniunt obVIam, seu obVIant). In triVIo multi conveniunt hinc triVIale dicitur, qvicqvid ubivis obvenit, ut Schola triVIalis.

 

88. Vibex, signum verberis.

 

89. VIBRat (agitando tremefacit) miles hastam, qvum eam eVIBRare molitur : VIBRissae narium, respirando tremunt. Musicus VIBRissat vocem grata VIBRatione.

 

Vicarius et Vices, v. Vix. Vicenus, v. Viginti.

 

90. VICIa (legumen eqvis gratum) purgatur VICIario cribro.

 

Vicissim, v. Vix. Victima, Victor, v. Vincere. Victus, v. Vivere.

 

91. VICus (via urbis utrinqve septa aedificiis) VICinos VICinali concordia junctos. In VICinia h. e. per VICinos urbi VICos et VICulos, habitant VICatim VICani homines.

 

Videlicet, v. Licet, 1.

 

92. VIdet VIsus noster qvicqvid est VIsibile : ad inVIsibilia non pertingit oculorum VIsio. Rem EVIDENtem ob EVIDENtiam EVIDENter pervidet. Tu autem vis VISere qvid amicus agat? VISe ad (vel inVISe) illum et reVISe, aut saltem interVISe. Sed qvi ex officio VISitat VISitatione stata, et qvoties opus esse videtur reVISitat VISitator est. INVIDus oculus INVIDet bonis proximi [imo habet ipsum invisum] sed suo malo : qvia INVIDia urit ipsum INVIDiosum. Deus praevidet omnia, ut ne qvid improviso veniat : PROVIDaqve ipsius PROVIDentia PROVIDet semper nobis imPROVIDis. Sed et PROVIDens PROVISor, cui aliorum PROVISio demandata est, PROVISat qvoqve in futurum.

 

93. Vidulus saccus coriaceus.

 

94. VIDUus et VIDUa vivunt in tristi VIDUitate, et qvisqve VIDUatus consorte suo.

 

95. VIet (flectendo vincit) VIetor ex VIeto VImine (h. e. VItilibus virgis, potissimum e VIminali salice) VIminea vasa : ut Corbes etc. Item VIetor (Doliarius) circumdat dolia VImineis circulis.

 

96. VIGet corpus sanum VIGore nativo, VIGescitqve magis bene pastum. Oculus autem VIGilis (h. e. VIGilantis nocturni custodis) VIGilat : sicut et Praefecti VIGilum, dum obit VIGilias. Mater adVIGilat (inVIGilat) saluti liberorum tam VIGilanter (tanta VIGilantia) ut non solum facile eVIGilet, sed et totam noctem interVIGilet : imo aliquando perVIGilet.

 

97. VIGinti numeras milites? VIGesimus erit ultimus : omnesque facient VICenarium. si VICies VICeni incedunt, qvadringenti sunt. VICesima (scil. bonorum pars) tributum est tolerabile.

 

98. VILe frumentum est cum abundat : emitur enim VILi (sc. pretio) cum eVILuit ob VILitatem. Animae VILes magnifaciunt mundanas nugas : sed Tibi eVILescant.

 

99 VILLam (domum agrestem) gubernans VILLicus cum VILLica, VILLicantur (VILLamcolunt) : sed reddunt rationem VILLicationis suae. Gallinae VILLares aliaque VILLana pecora, necessaria ibi sunt, sicut et VILLatici canes.

 

100. VILLus, pilus in animali VILLoso longior et convolutus.

 

Vimen, v. Viere.

 

101. VIncere (superare) hostem, VIctoria est. Qvae parit VIctori et VIctorioso Exercitui gloriam, VIcto autem ignominiam : praesertim si se jactabat esse inVIncibilem (seu inVIctum) nunc vero agnoscens se fuisse VIncibilem, potuisseqve deVInci erubescit. Similiter, fit, cum qvis PERVICax dat poenam PERVICaciae suae. Dum enim PERVICaciter agit, semperqve pervincere qvaerit, convincitur (vel revincitur) aliqvando aperte, ut convictus obmutescat : aut facta evictione possessione cedere cogatur. Victimae (oblationes pro victoria) debentur DEO.

 

102. VINCire maleficum VINCulo, et conjicere in VINCula, praeVINCiendo (reVINCiendo) illi manus, justum est. Arbor circumVINCitur VINCtu stramineo adversus formicas. Tu tibi amicum deVINCias officiis.

 

Vinculum, v. Vincire. Vindemia, v. Vinum.

 

103. VINDicat (ulciscitur) illatam vim justus VINDex justa VINDicta, et VINDicat (h. e. liberat) ab oppressione illum, qvi postulat VINDicias.

 

104. VINum unde est? Ex VINea. Qvomodo? Conserit VINitor in terra VINeali et colle VINeario : VINetum qvod subinde putat falce VINitoria (VINeatica). Cum adest tempus VINdemiae (vini demendi) VINdemiat : h. e. Colligit fructus VINdemiales per VINdemiatores (seu VINdemitores) in vasa VINdemiatoria : exprimiturque ex VINaceis dulce villum   (NB. diminutive) : qvod infusum in dolia VINaria emit VINarius (scil. negotiator,) venditque in taberna VINaria : qvo concurrunt VINosi VINipotores qvos VINolentia stimulat.

 

105. VIOLa nascitur primo vere in VIOLario. VIOLarius inficit pannos colore VIOLaceo.

 

Violare, v. Vis.

 

106. VIPERa (venatissimus [venenatissimus] angvis) vivos parit foetus, non ova : venenum VIPEReum (vel VIPERinum) immedicabile.

 

107. VIRi et VIRagines sunt VIRili animo : semiVIRi et eVIRati nihil agunt VIRiliter. Patescit autem tum VIRilitas cum congrediuntur VIRitim. Magistratus qvidam in Civitate administrantur per DuumVIRos, TriumVIRos, DecemVIRos CentumVIRos etc. qvi res gerunt potestate duumVIRali, triumVIRali, decemVIRali, centumVIRali etc. tempore duumVIRatus  triumVIRatus etc. sui.

 

108. VIRet gramen VIRide, et arbores dum vere VIRescunt. Delectat te grata oculis VIRiditas? exito in VIReta (VIRecta) aut VIRidantia prata, vel alia VIRidicata loca. Aut ingredere VIRidarium : qvod ut amoene reVIRescat qvotannis, curat VIRidarius.

 

109. VIRGas petit VIRGator (qvi VIRGis caedit) ex VIRGeto (VIRGulto) : ut inde paret VIRGeas ferulas. VIRGa Mercurii (VIRGula divina) manu gestata indicat metalla Metallicis.

 

110. VIRGo custodiat VIRGinitatem VIRGinali pudore, qvem rubor VIRGineus ostendit : ne conspecta sit VIRGinaria temeritas.

 

Viridus, v. Virere.

 

111. VIRTus (utis) vis, robur, robur in bono.

 

112. VIRus (g. n.) sudor sub ala viri VIRosi (lascivi) male olens : et in genere venenum. Serpentes per se sunt VIRulenti.

 

113. Vis (nomen: plur. Vires, dim. Vireculae) Vis animi augescit, dum Vires corporis virescunt. Qvi pro consilio adhibet vim VIOLat etiam res sacras, inVIOLabiles, VIOLentus VIOLator : Puniendus ob VIOLentiam.

 

Vis, (Verbum, v. Velle.)

 

114. Vis adjectio indifferentiam significans. Ut Quivis Princeps, et qvantus vis, qvamvis possit movere bellum, non tamen debet ob qvidvis : nec ducere exercitum, qvantumvis sit magnus, qvovis, aut qvavis, qvia non est tutum ubivis.

 

115. VISCus (et VISCum) est stirpicula super crescens ramis arborum : ex cujus VISCidis (VISCosis) baccis fit VISCus (VISCum) gluten aucupum, qvi aves capiunt VISCatis calamis.

 

116. VISCus (VISCeris n.) internum corporis membrum : qvae VISCeratim eximere, est animal eVISCerare. Antiqvis VISCeratio fuit in solemnitate funerali crudae carnis distributio.

 

Visere, Visitare, Visus, v. Videre.

 

117. Visire, emittere flatum ventris tacitum.

 

Vita, v. Vivere.

 

118. VITa (declina) omnia suspecta, si vis eVITare pericula. At INVITat aliqvis pulchro INVITamento? eo magis devita ipsam qvoqve INVITationem. Aut si accedis INVITus (vel INVITe) et accessus est inevitabilis, vide ut periculum tamen sit evitabile.

 

119. Vitellus, pars ovi rubra.

 

120. Vitiligo, macula serpens in cute.

 

Vitilitigare, v. Lis. Vitilis, v. Viere.

 

121. VITis (VITicula) frutex vitifer VITis spinifera : folia VITea (VITiginea) sunt per ampla.

 

122. VITIum (indebitus modus) corporis reddit hominem VITIosum, non tamen meretur conVITIum [convicium] : tametsi VITIositas tanta sit, ut opera VITIet. sed VITIum animi dat conVITIatori [conviciatori] veram causam conVITIandi [conviciandi] : cum illa sit VITIositas qva VITIamus nos ipsos, reddimusqve simul alios VITIosos.

 

123. Vitricus, maritus matris, post obitum patris.

 

124. VITRum, et VITRea pocula aliaqve VITReamina, facit VITRarius. VITRiolum est parvum VITRum : et succus aris, similis vitro.

 

125. VITTa, velum lineum, qvo adstringebantur comae, sic VITTati (adstricti).

 

126. VITULus (novellus bos) et VITULa, dant VITULinam carnem.

 

127. VITUPERium est vitii opprobrium. Tu ergo VITUPERa qvicqvid VITUPERabile est.

 

128. VIVus rediVIVus revixit [a revivisco]; semiVIVus est semimortuus : VIVidus (vitae plenus) est VIVax, perVIVit, diu, proVIVit longius VIVit etiam a morbo, superVIVit aliis. In VIVario sunt pisces, in VIVario ferae. Ova avium VIVescunt dum a VIVifico spiritu, incubitu matrum VIVificantur. VITa accipit virtutem VITalem, et VITalitatem ab alimentis seu VICTu: VICTitamus enim VICTualibus. CONVIctores CONVIvunt eodem CONVIctu : sed CONVIvae CONVIvantur invitati ab eodem CONVIvatore ad idem CONVIvium, seu  CONVIviales (CONVIvales) epulas.

 

129. Viverra, mustela major.

 

130. Vix fieri potest, ut fiant omnia una VICe, sed diversis VICibus. Nec unus potest omnia, praestamus nobis VICem [auxiliatricem operam] dum alter agit VICe [in loco] alterius. Ideo sunt VICarii praestantes VICariam operam. Sed et res omnes sibi in VICem serviunt, per VICes; Hinc rerum VICissitudo, dum qvod abiit, redit VICicissim.

 

Vocare, v. Vox.

 

131. Vola, Cavitas manus.

 

132. VOLat, aut etiam huc illuc VOLitat omnis VOLucris, seu VOLucre (VOLatile VOLaticum) animal, vario VOLatu (VOLatura.) Nam aVOLant et rursum adVOLant subVOLant in arbores, et deVOLant. ProVOLant e nidis, circumVOLant, reVOLantqve ad nidos. EVOLant e sylva, perVOLant campos, inVOLant pascua, conVOLantque agminatim, una praeVOLante (anteVOLante). Sicubi habent obviam arborem, hanc aliae praeterVOLant, alia perVOLant, aliae subVOLant, aliae superVOLant : et sic omnes transVOLant.

 

Volones, v. Velle. Volsella, v. Vellere. Volumen, v. Volvere. Voluntas, v. Velle.

 

133. VOLUPe [volup] est in VOLUPtate vivere, et VOLUPtuose VOLUPtari (VOLUPtuari) homini VOLUPtario (-tuario) : sed vere VOLUPtabilis sola virtus est.

 

134. VOLvit Arator rotundum VOLvulum in arvo, dum eum superVOLvens glebis, proVOLvit et reVOLvit VOLubiliter, si bene VOLubilis. VOLvit [i. plicat] pannifex VOLumen   panni. VOLvit (complicat) item Chartopaeus VOLumen chartae minus, e qvinis et vicenis plagulis : et ex his viginti VOLumen majus : et ex decem VOLumen maximum, obVOLvens illa debitis inVOLucris. Libros olim faciebant ex agglutinatis sibi invicem (in longum) chartis : tum conVOLvebant et fuit VOLumen : qvod lecturi reVOLvebant et eVOLvebant ac legendo perVOLvebant rursumqve inVOLvebant. Sus VOLUTaris VOLUTat se in VOLUTabro, grata sibi VOLUTatione. At miser, qvi laborat VOLvulo (morbo intestinorum pessiimo) nam VOLutatim se VOLutat : aut prae dolore lectulo deVOLvit et in terra circumVOLvit aut tristi VOLutatione pedibus alicujus adVOLvit, vel ad genua se proVOLvit implorans commiserationem. VOLvox (vermis rodens vites) inVOLvit se pampinis.

 

135. Vomer, ferrum aratri.

 

136. VOMere si placet, excitabunt VOMitum medicamenta VOMitoria, ut VOMitando eVOMas id, qvod gravat ventriculum. Sapius tamen reVOMere insalubre est.

 

137. Vomica, radix ulceris.

 

138. VORat (cibum non masticatum deglutit) carniVORa bestia, ut et homo VORax VORaciter : et tamen deVORans tanta VORator, non plus explet VORacitatem, quam VORago   in flumine, vel alius VORaginosus locus.

 

Vortex, v. Vertex, in Vertere.

 

139. Vos audite, Vobis loqvor, vestrum interest. Ah melius curate vestram vestratiumqve salutem.

 

140. VOves aliqvid DEO? VOtum est, obligans te ad exsolvendam rem VOtivam (VOtam deVOtam) DEO. DeVOvere diris aliqvem et optare deVOtionem non convenit deVOTo (i. religioso s. a. v.) homini. Electionis magistratuum fiunt alicubi per VOta.

 

141. Vox [Gen. VOCis] sonora, seu os VOCale convenit Oratori : lenis VOCula exilem habet VOCalitatem. Literae VOCales et semiVOCales faciunt claras syllabas, et VOCes, qvibus VOCamus res singulas, unamqvamqve suo VOCamine : sed VOCabulum uniVOCum (qvo unica res vocatur) melius est qvam aeqviVOCum (qvod aeqvaliter plura significat, eoqve ambiguum). Cum aliqvem VOCamus ad nos, non opus est VOCatorem VOCiferari : VOCiferatione utuntur irati. AdVOCas tibi aliqvem? vide ut ne aVOCes a melioribus, noceasqve illi aVOCamentis tuis : nisi adVOCas, et ad defensionem causae tuae inVOCas AdVOCatum. Si tibi agendum est cum aliqvo singulariter, eVOCa illum, et introVOCa ad te, aut seVOCa in secessum. Si qvem proVOCas, ne sis proVOCator ad pugnam, sed ad officia. ProVOCo ad Deum, qvod haec sit irreVOCabilis voluntas ejus, ut reVOCemus nos invicem a contentionibus, et conVOCemus ad concordiam. Haec est Christiana VOCatio nostra.

 

142. VULGus (promiscua hominum multitudo, n. et m.) vivit VULGariter, VULGari more. Si qvid novi rescit, illico VULGat etiam si prohibeas, eVULGat tamen. Rumor VULGo sparsus, diVULGatur (perVULGatur) celerrime. Magistratus qvod VULGum scire vult, promulgat (NB. v mutatur in m.)

 

143. VULNus facit, qvi VULNerat : sanat autem VULNerarius emplastris VULNerariis.

 

144. VULPes, fera astuta : cujus VULPinam vafritiem imitari, VULPinari est.

 

Vulsura, v. Vellere.

 

145. VULTur (et VULTurio, m.) raptat aviculas : VULTurius homo VULTurina rapacitate dispoliat homines.

 

146. VULTus faciei humanae figura : VULTuosus homo, severi vultus.

 

147. Vulva, Uterus.

____________________________________

____________________________________

V.

1. VAlach-i 560.

2. Venetiae 561.

3. Vulcanus 931, Inventor ignis.